Dzień dobry,
zaistniały stan faktyczny należy rozpatrywać w oparciu o regulacje Kodeksu cywilnego (k.c.) oraz ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. prawo przewozowe.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 548 par. 3 k.c."Jeśli rzecz sprzedana ma zostać przesłana przez sprzedawcę kupującemu będącemu konsumentem, niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy przechodzi na kupującego z chwilą jej wydania kupującemu."
W związku z powyższym to akty staranności osoby uprawnionej (odbiorcy przesyłki) warunkują skuteczne dochodzenie roszczeń wobec przedsiębiorcy z tytułu szkód w substancji przesyłki.
Jest to istotne zwłaszcza w sytuacji, gdy kupujący stwierdzi występowanie usterki w otrzymanym towarze. Wtedy to pojawia się wątpliwość nt. momentu w którym doszło do jej uszkodzenia (czy było to przed wysyłką, czy w toku przewozu, czy już po odbiorze paczki od kuriera). Wymieniony wyżej art. 548 par. 3 k.c. wskazuje, że z momentem wydania rzeczy ryzyko jej uszkodzenia (tzw. mechanicznego) przechodzi na nabywcę, toteż dla celów dowodowych – odbierając przesyłkę warto poczynić stosowne środki ostrożności.
Przez tzw. akty staranności należy rozumieć ogół czynności osoby uprawnionej, które służą zabezpieczeniu możliwości skutecznego dochodzenia roszczeń wobec przedsiębiorcy w przyszłości i których wykonanie poprzedza wystąpienie z roszczeniem do przedsiębiorcy, czy to w drodze tzw .reklamacji, czy też powództwa.
W odniesieniu do szkód w substancji przesyłki czynności te polegają głównie na sprawdzeniu w odpowiednim czasie jej stanu i w przypadku zauważenia naruszeń - zgłoszeniu odpowiednich zastrzeżeń, tj. tradycyjnie sporządzenia na tę okoliczność protokołu o stanie przesyłki.
"Jeżeli po wydaniu przesyłki ujawniono ubytek lub uszkodzenie niedające się z zewnątrz zauważyć przy odbiorze, przewoźnik ustala stan przesyłki na żądanie uprawnionego zgłoszone niezwłocznie po ujawnieniu szkody, nie później jednak niż w ciągu 7 dni od dnia odbioru przesyłki." (art. 74 ust. 3 ustawy prawo przewozowe)
W przedmiotowej sprawie odebrał Pan przesyłkę bez zastrzeżeń - nie posiadając w momencie odbioru sporządzonego protokołu szkody. Z tego powodu, aby nie zaprzepaścić możliwości reklamacji usługi przewozu (czy to sobie samemu – jeśli będzie zamierzał samodzielnie dochodzić roszczeń od przewoźnika uznając że uszkodzenie powstało w przewozie; czy też sprzedawcy – jeśli zgłosi Pan do niego roszczenia w związku z nieprawidłowym wykonaniem umowy sprzedaży i niedostarczeniem pełnowartościowego towaru oraz sceduje na niego roszczenia do przewoźnika) warto, aby dopełnił Pan wymogu z art. 74 ust. 3 prawo przewozowe. Będzie to dodatkowy argument w przypadku sporu odnośnie ustalenia chwili w której doszło do uszkodzenia towaru (przed czy po wydaniu paczki kupującemu).
Sporządzenie protokołu nie stanowi przeszkody do dochodzenia stosownych roszczeń od sprzedawcy: czy to reklamacji z tytułu niezgodności towaru z umową, czy też skorzystania z prawa do 14-dniowego odstąpienia od umowy zawartej na odległość (i tym samym zwrotu towaru).
Odnośnie odpowiedzialności konsumenta za zwracany towar wskazuję na treść art. 34 ust. 4 ustawy o prawach konsumenta „Konsument ponosi odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy będące wynikiem korzystania z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania rzeczy, chyba że przedsiębiorca nie poinformował konsumenta o prawie odstąpienia od umowy (...)”. Z tego powodu, jeśli z okoliczności faktycznych i dowodów zebranych w sprawie będzie wynikało, że nie korzystał Pan z towaru w sposób wykraczający poza konieczny do sprawdzenia cech tego przedmiotu, to sprzedawca nie będzie miał podstaw do obniżenia zwracanej Panu kwoty.
Natomiast odnosząc się do Pana pytania dotyczącego osoby uprawnionej do reklamowanie usługi przewozu u filmy kurierskiej zwracam uwagę na streść art. 75 prawa przewozowego stanowiącego, że roszczenia przeciwko przewoźnikowi z tytułu umowy przewozu przesyłek towarowych przysługują:
a) o zwrot należności lub jej części - nadawcy lub odbiorcy zależnie od tego, który z nich dokonał zapłaty,
b) o inne roszczenia z tytułu umowy przewozu - nadawcy lub odbiorcy zależnie od tego, któremu z nich przysługuje prawo rozporządzania przesyłką.
Oznacza to, że uprawnionym do zgłoszenia reklamacji uszkodzonej przesyłki co do zasady jest odbiorca, chyba że dokona on cesji uprawnień/roszczeń reklamacyjnych na jej nadawcę.
Z poważaniem,
